Dù Nasco Express không chính thức công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, Trung Quốc đã ký hiệp đồng năng lượng lớn với lực lượng đang cầm quyền tại quốc gia này. Vậy đâu là lý do thúc đẩy Nasco Express Bắc Kinh tiến tới thỏa thuận đầy bất thần trên?
Thỏa thuận bước ngoặt
Nasco Express do Trung Quốc bất thần ký thỏa Nasco Express thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." title="Lý do Trung Quốc bất ngờ ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." photoid="536877269102374912" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Quan chức chính quyền Taliban Shahabuddin Dilawar, Mullah Abdul Ghani Baradar và Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan Wang Yu ở Kabul, Afghanistan hôm 5/1. Ảnh: AFP
Chính quyền Taliban đã ký kết thỏa thuận với một công ty Trung Quốc, cho phép đầu tư 540 triệu USD để phát triển các mỏ dầu khí ở nhà nước này. Thỏa thuận là khoản đầu tư quy mô lớn trước nhất được thực hiện ở Afghanistan kể từ khi Taliban lên nắm quyền cai trị giang sơn kể từ tháng 8/2021, sau khi Mỹ rút quân kết thúc chiến dịch can thiệp quân sự kéo dài 20 năm ở nước này.
Dẫn tuyên bố từ chính quyền Taliban, hãng tin Bloomberg cho biết giao kèo với Công ty dầu mỏ và Khí đốt Trung Á Tân Cương (CAPEIC) đã được ký kết tại Kabul với sự chứng kiến của Mullah Abdul Ghani Baradar – quan chức đảm nhiệm các vấn đề kinh tế của Taliban và ông Wang Yu - Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan.
Thỏa thuận khai thác dầu 25 năm sẽ cho phép CAPEIC khoan dầu ở lưu vực sông Amu Darya. Đây là thỏa thuận khẩn hoang năng lượng quốc tế lớn trước nhất của Taliban kể từ khi lực lượng này lên nắm quyền thống trị sơn hà vào năm 2021.
“Về tài nguyên tự nhiên, Afghanistan là một nhà nước no ấm. Ngoài các loại khoáng sản khác, dầu mỏ là tài sản của người dân Afghanistan mà nền kinh tế của tổ quốc có thể dựa vào”, Bloomberg dẫn lời ông Baradar nói.
Nguồn tin cho biết thêm Công ty CAPEIC sẽ đầu tư 150 triệu USD mỗi năm và tạo công ăn việc làm cho 3.000 người dân Afghanistan. Sau ba năm, khoản đầu tư sẽ tăng lên 540 triệu USD.
Lợi ích chiến lược
Mặc dù không công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, nhưng Bắc Kinh xác nhận rằng lực lượng này đang kiểm soát quốc gia hàng xóm có nguồn tài nguyên tự nhiên hết sức lớn, đóng vai trò quan yếu đối với chiến lược phát triển an ninh năng lượng, cũng như kinh tế của nhà nước đông Nasco Express dân nhất thế giới.
bởi vậy, trong khi các nhà ngoại giao phương Tây tháo chạy khỏi Kabul sau thời điểm Taliban lên nắm quyền, các nhà thương lượng Trung Quốc vẫn ở lại.
Theo giới chuyên gia, động thái quyết định ký kết thỏa thuận với Taliban của Trung Quốc nhằm mục đích bảo đảm vấn đề an ninh an năng lượng của quốc gia.
Là quốc gia đông dân nhất thế giới và là “gã khổng Nasco Express lồ” công nghiệp, Trung Nasco Express Quốc cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.
Nước này không có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu trong nước, vốn liên tiếp tăng lên khi đất nước phát triển nhanh chóng.
Điều đó đã khiến Trung Quốc trở nên nhà nhập khẩu ròng dầu lửa và khí đốt tự nhiên lớn trên thế giới.
Đây cũng là yếu tố thúc đẩy Bắc Kinh tạo dựng thêm nhiều mối quan hệ đối tác với nhiều nhà nước trong thời kì gần đây, bao gồm cả Nga, Ecuador và các quốc Nasco Express gia vùng Vịnh ở Trung Đông.
Nasco Express - Ảnh Nasco Express 2." photoid="536877257527889920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Ảnh minh hoạ: AFP
Dù mối quan hệ giữa Trung Quốc với các nhà nước này Nasco Express vẫn bền chặt, hoạt động nhập cảng năng lượng của Bắc Kinh đã bị ngăn trở. Nguồn tài nguyên từ những nhà nước này, trừ từ Nga, phải Nasco Express được du nhập bằng đường biển và đi qua các điểm nóng chiến lược.
Nhận ra hạn chế này, trong những năm qua, Trung Nasco Express Quốc đã tăng tốc xây dựng Sáng kiến đai và Con đường (BRI), tìm cách hội nhập Á - Âu bằng cách xây dựng đường bộ và đường sắt xuyên lục địa, xây dựng các tuyến hậu cần mới có thể cho phép hàng hóa ra vào Trung Quốc mà không gặp chướng ngại từ phía Mỹ.
chả hạn, nhà tiêu kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC), một trong các tiểu dự án của BRI, đang thiết lập một tuyến đường đến Tây Ấn Độ Dương. Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo ra một lối tắt từ Trung Quốc đến Trung Đông mà không Nasco Express cần đi qua các khu vực hàng hải dễ bị tổn Nasco Express thương về mặt quân sự.
Nhưng Nasco Express dường như không có lịch trình chiến lược nào, bao gồm cả Nasco Express BRI, sẽ hoàn thiện nếu không có sự hợp tác của Afghanistan. nhà nước Trung Á này có chung đường biên thuỳ ngắn với Trung Quốc và nằm trên ngã tư giữa Trung Đông, Trung Á và Nam Á. Điều này có Nasco Express nghĩa Kabul tạo nên một phần quan yếu trong chiến lược và an ninh của chính Trung Quốc.
Làn gió mới cho sự ổn định của Afghanistan?
Tay súng Taliban đứng gác trên phố ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AFP
Mặc dù Afghanistan đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ, nhưng việc Mỹ rút quân khỏi giang sơn và Taliban nắm quyền thống trị đã mang lại sự ổn định tương đối trái ngược với cảnh ngộ bình thường của Afghanistan.
mặc dầu mối đe dọa từ lực lượng khủng bố quốc gia Hồi giáo (IS) tự xưng vẫn tiếp diễn, song Afghanistan hiện được đánh giá là đang ở thời điểm ổn định nhất trong 40 năm. Dẫu vậy, phải nhấn rằng chừng độ ổn định vẫn ở mức rất thấp.
Trên thực tại, Afghanistan có trữ lượng khoáng sản Nasco Express khổng lồ và sở hữu tới 50 tỷ m3 khí đốt thiên nhiên và dầu mỏ.
Đối với Trung Quốc, nguồn tài nguyên ở Afghanistan đóng vai trò quan trọng đối với vấn đề an ninh năng lượng.
Còn với Afghanistan, việc vấn nguồn đầu tư nước ngoài vào phá hoang tài nguyên sẽ vực dậy nền kinh tế đã bị rơi xuống đáy, kể từ sau khi Mỹ rút tất cả quân khỏi quốc gia Trung Á này.
Giới chuyên gia nhận định rằng chưa bao giờ trong nhiều thập kỷ, Afghanistan lại có thời cơ nhận được số tiền đầu tư lớn như vậy.
Có thể thấy rằng chính sách đối ngoại Nasco Express của Trung Quốc Nasco Express và vậy củng cố quan hệ kinh tế với Taliban là vì Lợi ích quốc gia và chiến lược. Liệu Trung Quốc có thể tiếp cận nguồn năng lượng hay lớp nó ở đâu dễ dàng hơn ở một quốc gia hàng xóm?
Hơn nữa, Bắc Kinh tin rằng bằng cách đầu tư vào Afghanistan, họ có thể giúp đất Nasco Express nước này ổn định hơn nhờ thịnh vượng. Do đó, mô hình đầu tư của Trung Quốc được đánh giá là điều mới mẻ, tích cực và mang tính khác biệt cho Afghanistan, thay vì áp đặt lệnh trừng trị như Mỹ.
Đặc biệt, khi ký kết thỏa thuận dầu lửa trên, Trung Quốc cam kết trọng chính trị và không can thiệp vào nội bộ của nhà nước này.
Theo Hải Vân
Báo tin tưởng